سوال تحقیق؛ نقطه آغاز پایان نامه
سوال تحقیق؛ نقطه آغاز پایان نامه
شروع هر تحقیق و کار پژوهشی ای چه از نوع دانشگاهی باشد و چه از نوع سازمانی و شرکتی، با طرح یک سوال در ذهن یک دانشجو یا مدیر یا یک مقام سیاسی شکل می گیرد.
پایان نامه هم مثل بسیاری از پروژه های دیگر به همین منوال است و نیاز به یک سوال تحقیق دارد.
اما چگونه یک سوال تحقیق برای پایان نامه بنویسیم؟
- از آن جا که نگارش پایان نامه در زندگی هر دانشجویی از پروژه های بسیار مهم محسوب می شود و زمانی از زندگی دانشگاهی او را می گیرد، پس لازم است برای انجام آن به یک نظم متکی باشد. در انتخاب موضوع دقت کنید که واقعا آن را دوست داشته باشید و به آن عشق بورزید. این همان رازی است که باعث می شود تا پایان کار پر تلاش و پر توان و پر انرژی باشید.
پس کار را با طرح یک سوال جالب آغاز کنید. (تاکید می کنم که نجومی فگر نکنید و از خیال پردازی دوری کنید)
- سوال تحقیق آغاز پازلی است که شما برای انجام پایان نامه خود آن را طراحی می کنید، پس لازم است بتوانید آن پازل را به درستی حل کنید تا یک پایان نامه ی موفق داشته باشید. طرح یک سوال تحقیق مناسب، چیزی است که شما بتوانید به آن پاسخ دهید. پس اندازه ی پازل را متناسب با توانایی ها و امکانات خود طراحی کنید و به عبارت دیگر محدوده ی سوال تحقیق را طوری در نظر بگیرید که بتوانید آن را به مرحله ی اجرا در آورید.
وقتی می گوییم موضوع باید قابل اجرا باشد یعنی از پس این سه کار به خوبی برآیید:
- بر ادبیات موضوع مسلط باشید.
- بتوانید اطلاعات لازم را گردآوری کرده و تحلیل کنید.
- در نهایت بتوانید به سوال تحقیق خود پاسخ دهید.
در این مرحله دانشجویان معمولا اشتباهات مشابهی انجام می دهند:
- یک موضوع خیلی کوچک و محدود انتخاب می کنند.
- یک موضوع بزرگ و پیچیده و مبهم بر می گزینند.
تنها راه حل برای گریز از این اشتباهات رایج، طراحی یک سوال تحقیق است که هم محدوده ی مشخص و قابل اجرا داشته باشد و هم در برگیرنده ی یک موضوع بزرگ باشد.
توصیه می کنم موضوع یا موضوعاتی را که به ذهنتان می رسد بنویسید و با مشورت استاد راهنما و به دو شکل زیر آن ها را اصلاح کنید:
- حرکت از کل به جزء
از بررسی یک موضوع کلی شروع کنید و به سمت جزئیات آن پیش روید. مثل پایان نامه حقوق که می توان یکی از بندهای قوانین را انتخاب کرده و به نقد آن پرداخت و در تبصره های آن جزئی تر شد.
- حرکت از جزء به کل
جزئیات مربوط به یک پدیده یا مسئله را کنار هم گذاشته و به موضوع کلی برسید. مثلا پایان نامه هواشناسی که با کنار هم قرار دادن یکسری از عوامل می توان به تشریح چگونگی ایجاد یک پدیده پرداخت.
در بساری از مواقع هم شما می توانید تعداد زیادی موضوع را که در ذهن دارید روی کاغذ بیاورید و از ترکیب آن ها با هم به موضوع جالب و جدیدی برسید. ولی حتما این کار را با راهنمایی استادتان انجام دهید تا تبدیل به یک موضوع پیچیده و سخت نشود.
توجه به یک نکته بسیار ضروری است و آن اینکه، قرار نیست شما با انجام پایان نامه کارشناسی ارشد خود یکی از مشکلات بزرگ و خیلی خاص بشریت را حل کنید. کمی منصف و منطقی باشید. گاهی پایان نامه ی شما می تواند بخشی از مشکلات یک منطقه، شهر یا حتی یک محله را حل و فصل نماید. همین برای رسالت یک دانشجو کافیست. رسالت شما در هر زمانی خدمت به جامعه تان است پس موضوعات کوچک را دست کم نگیرید چرا که در بسیاری از مواقع به دلیل کم هزینه تر و قابل اجرا تر بودن، این قبیل پایان نامه ها مورد توجه مسئولین قرار می گیرند و به مرحله ی اجرا می رسند.
منبع: سوال تحقیق؛ نقطه آغاز پایان نامه